Omdat het er naar uitziet dat ook in 2021 door de corona maatregelen strenge beperkingen gelden voor evenementen met publiek zijn voor dit jaar zijn de publieksactiviteiten onder voorbehoud in het beleidsplan opgenomen. Mochten de thans geldende beperkingen op korte termijn worden opgeheven dan zullen deze activiteiten uiteraard worden uitgevoerd.
De schaapskudde Het Stroomdal bestaat uit een unieke combinatie van twee soorten schapen en een aantal heidekoeien en wordt geleid door een team van herders en vrijwilligers. Drentsche heideschapen, bekend uit de verhalen over de ‘grote stille heide’ zijn een beschermd huisdierras en vormen één deel van de kudde; het andere deel bestaat uit Schoonebeekers, eveneens een beschermd ras. Heidekoeien, die in vroeger eeuwen een vertrouwd beeld waren in ons land, zijn pas recentelijk weer terug. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een schaapskudde met herder een forse bijdrage levert aan het oplossen van het stikstofprobleem. De schapen verwijderen een flink deel van de ongewenste neerslag van stikstof uit de begraasde natuurgebieden door hun mest en urine in de potstal van de kooi te deponeren. Mest die weer gebruikt wordt als meststof in de circulaire landbouw.
In deze coronatijden vinden steeds meer mensen de weg naar de natuurgebieden waar de kudde graast en dat is een toe te juichen ontwikkeling. Helaas hebben vele van de nieuwe bezoekers weinig kennis van hoe je je in de natuur dient te gedragen, zoals b.v. het op de aangegeven paden blijven. Het gedrag van schapen en zeker van het gedrag van hun hond, die ze niet aangelijnd los in de natuur laten lopen, blijkt ook voor velen een onontgonnen gebied te zijn, met als gevolg onaangename confrontaties met de herders. Dat de herders plannen hebben om bodycams aan te schaffen spreekt wat dat betreft boekdelen. Ook het toezicht van overheidswege in natuurgebieden schiet al jaren schromelijk tekort; met de grondeigenaren en de overheid is overleg gaande om deze situatie te verbeteren
Al sinds enige jaren is er de initiatiefgroep Stroomdal/Heideboerderij in het Drentsche Aa gebied. Samen met diverse partijen zoals het Nationaal park de Drentsche Aa, Staatsbosbeheer, het Drents Landschap, Gebiedsfonds Drentsche Aa, Stichting Schaapskudde het Stroomdal, Gemeente Tynaarloo, Gemeente Aa en Hunze en de Rabobank is er de ambitie om zo’n natuur inclusief project te realiseren. Nu met een vernieuwd bestuur werd het initiatief daarin naar de Stichting toe getrokken. De intentie is om vooralsnog eerst een nieuwe kooi te bouwen met infocentrum en horeca-gelegenheid in Anloo nabij het Kniphorstbosch. De Stichting Schaapskudde Het Stroomdal heeft op zich genomen om deze plannen te realiseren in de komende jaren
Op meerdere plekken in de Strubben-Kniphorstbosch staan de heidevelden onder druk door o.a. stikstofdepositie, die vergrassing en opslag van houtige gewassen veroorzaakt. Door middel van een mengeling van extra gescheperde begrazing, drukbegrazing en maaibeheer willen we deze heidegebieden herstellen. Voor het antistikstofproject werd door Schaapskudde ’t Stroomdal en Staatsbosbeheer de situatie in oktober 2020 vastgelegd, zodat in een later stadium het resultaat van het beheer kan worden geëvalueerd.
Drukbegrazing is een vorm van begrazing waarbij een verruigde of vergraste vegetatie gedurende een korte periode met een kudde intensief wordt begraasd. Deze begrazing wordt vaak 2-3 maal per jaar herhaald en meerdere jaren na elkaar toegepast. In de tussentijd wordt het gebied volledig met rust gelaten. Drukbegrazing met schapen wordt uitgevoerd met een gescheperde kudde of binnen tijdelijke afrastering (flexinetten). Dit is een herstelmaatregel, geen regulier beheer. Drukbegrazing beïnvloedt de concurrentieverhoudingen tussen heide en Pijpenstrootje of Bochtige Smele zodanig dat de heide opnieuw kan domineren. Het is niet geheel duidelijk hoeveel nutriënten er door drukbegrazing direct en indirect verdwijnen. De oorzaak van de vergrassing – een te hoog stikstofgehalte in de bodem – wordt hier immers niet mee aangepakt. Wel sterven door de herhaalde sterke begrazing een deel van grassen af en ontstaat er ruimte voor kieming van Struikhei, Gewone Dophei en Kraaiheide. Een extensief vervolgbeheer moet er zorg voor dragen dat deze ontstane ruimte behouden blijft en dus gunstig blijft voor de heidevegetatie. Naast stikstofreductie neemt hierbij de biodiversiteit ook toe. Bovendien zorgen de rondtrekkende schapen via hun wol, hoefjes en mest voor verspreiding van zaden.
HABITAT: het Nationaal Park Drentsche Aa op weergaloze wijze verfilmd! Met HABITAT leverden Henk en Janetta Bos hun 9e natuurfilm af sinds ze begonnen met het vastleggen van de Drentse natuur in 2004. De weg die ze in die achterliggende jaren hebben afgelegd heeft hen in meerdere provincies een klinkende naam gegeven. Bij elk nieuw project werd de lat hoger gelegd en bleven ze hun publiek verbazen met de manier waarop ze de natuur van hun provincie in beeld wisten te brengen. In deze tweede bioscoopfilm van dit duo komt ook de schaapskudde voor.
In het Lord of the Rings-achtige decor van de Drentsche Aa loopt herder Elsbeth alle seizoenen met een kudde zeldzame schapen èn koeien. Het hoeden met schapen en koeien is niet altijd even makkelijk. Ze lopen in een verschillend tempo, dus houd de kudde maar eens bij elkaar. Een 600 kilo wegend rund dwing je niet zomaar een bepaalde kant op te gaan. De uitdaging zit ‘m toch vooral in de combinatie van schapen en koeien.
Een programma waarin kinderen spelenderwijs samen met boswachter Tim in aanraking komen met de natuur.
Aanleiding voor regelmatige aandacht van diverse media voor de schaapskudde was de aanhoudende overlast met loslopende honden of de drukte in met name de weekenden. Dit laatste mede door de lockdown m.b.t. Covid 19.
Onder het voorbehoud aangegeven in de Proloog zullen we in 2021 in elk geval de volgende publieksactiviteiten gaan uitvoeren:
De stichting is al sinds jaar en dag een erkend leerbedrijf. Dit doen wij in samenwerking met de landelijk erkende schaapherders-opleiding van Helicon in Velp. Van onze herder Elsbeth Mourik, voormalig stagiaire, kunnen we dan ook met gepaste trots zeggen dat zij de eerste gediplomeerde herder in Drenthe is. Het afgelopen jaar hadden wij hier twee stagiaires in opleiding. Voor 2021 is er opnieuw een herder in spé bij ons actief.
Ons bestuur neemt actief deel in het overleg m.b.t. wolvenpreventie-maatregelen. Op 8 januari jl. hebben de provincie en de gebiedscommissie Wolf opnieuw een overleg gevoerd over de wolf in Drenthe. Hieruit kwam naar voren dat er versneld een tweede stap moet gezet worden in de ondersteuning van preventiemaatregelen tegen aanvallen van de wolf. Concreet betekent dit uitbreiding van het gebied waarvoor subsidie kan worden aangevraagd, zoals door de gebiedscommissie werd geadviseerd. Hieronder valt ook de door de WUR aangewezen corridor waar de zwervende wolven eerder schade hebben aangericht. Een aantal actuele ontwikkelingen rond de wolf, zoals de in de media genoemde zwervende wolf in Friesland, onderstrepen eveneens het belang van het versneld zetten van de tweede stap. Op advies van de commissie wordt hierbij ook rekening gehouden met zogenaamde voorlopers, die eerder al preventieve maatregelen hebben genomen.
Vanwege diverse regelingen voor schaapskuddes van overheidswege ontvangt de Stichting financiële middelen om zijn taken te kunnen uitvoeren. Daarnaast wordt de Stichting in zijn werkzaamheden gesteund door een groep zeer toegewijde vrijwilligers.
Omdat in de komende jaren het in de paragraaf Werkzaamheden geschetste project van schaapskooi, informatiecentrum met horecavoorziening gerealiseerd zal worden is de Stichting op zoek naar additionele financiering en naar meer structurele geldstromen. Met de terreineigenaren is overleg gestart om begraascontracten een langjarige duur te geven, zodat er meer vastigheid ontstaat voor langjarige bedrijfsplannen. Bovendien geeft de garanties op meerjarige cashflows de Stichting de mogelijkheid om daadwerkelijk partij te kunnen zijn bij een deel van de financiering van het project.
Daarnaast biedt een schaapskooi, gesitueerd nabij het dorp Anloo, de mogelijkheid de inwoners van het dorp op diverse manieren te betrekken bij het reilen en zeilen van de kudde en van de heideboerderij. Te denken valt aan meer vrijwilligers, het opzetten van een groep donateurs ‘Vrienden van de Schaapskudde het Stroomdal’, het adopteren van lammeren en kalveren en additionele activiteiten in en rondom de schaapskooi
Bestuur
Ben Barkema – voorzitter
Reinier van Klinken – secretaris/penningmeester
Albert Kerssies – adviserend bestuurslid
Albert Hovius – algemeen bestuurslid
Stichting Schaapskudde het Stroomdal
Annermoes 8
9468 TC ANNEN
tel 06 270 484 53
stroomdalherder@icloud.com
www.schaapskuddehetstroomdal.nl
NL51 RABO 0364 1254 97
.
